معمولاً وقتی متوجه خرابی باتری ماشین می‌شویم که دیگر خودرو استارت نمی‌خورد. در این حالت، سیستم برق خودرو توان کافی برای رساندن سوخت به محفظه احتراق و ایجاد جرقه در شمع‌ها را ندارد و همین باعث می‌شود ماشین روشن نشود. در ادامه دلایل خرابی باتری و روش‌های جلوگیری از آن را بررسی می‌کنیم تا بتوانید به موقع ایرادهای مربوط به برق و باتری خودرو را تشخیص دهید و از بروز خرابی‌های جدی‌تر جلوگیری کنید.
فهرست مطالب
7 نشانه مهم خرابی باتری خودرو
اگر بیشتر دقت کنید، علائم خرابی باتری را قبل از اینکه ماشین دیگر روشن نشود، خواهید دید. در ادامه مهم‌ترین علائم خرابی باتری خودرو را بررسی می‌کنیم تا اگر با هر کدام از آن‌ها مواجه شدید، سریع‌تر برای بررسی و تعمیر اقدام کنید.
- استارت آهسته و سنگین: اگر هنگام چرخاندن سوئیچ، صدای استارت کندتر و ضعیف‌تر از همیشه است، این نشانه ضعف باتری و نیاز به بررسی فوری است.
- کاهش نور چراغ‌ها: کم‌نور شدن چراغ‌های جلو به خصوص هنگام استارت زدن، نشان می‌دهد باتری نمی‌تواند جریان کافی برای سیستم روشنایی تامین کند.
- مشکلات در سیستم برقی خودرو: خاموش شدن ناگهانی رادیو یا بالا نرفتن شیشه‌ها اغلب به علت ضعف باتری رخ می‌دهد.
- تغییر شکل باتری: باد کردن بدنه باتری یا تغییر شکل آن نشانه خرابی صفحات داخلی است و فوراً باید تعویض شود.
- بوی بد و نامطبوع: استشمام بوی تخم‌مرغ گندیده از سمت باتری، هشداری برای نشت اسید و تولید گاز هیدروژن سولفید است.
- روشن شدن چراغ چک موتور: بعضی اوقات کاهش ولتاژ باتری توسط سیستم ECU شناسایی شده و چراغ چک موتور روشن می‌شود.
- خاموش شدن ناگهانی خودرو: اگر خودرو حین رانندگی به طور ناگهانی خاموش شود، یکی از دلایل اصلی می‌تواند ضعف باتری یا مشکل در دینام باشد.
علت خرابی باتری خودرو چیست؟
دلایل خراب شدن باتری خودرو را می‌توان به دو بخش اصلی خرابی خود باتری و خالی شدن شارژ آن تقسیم کرد. البته باید توجه داشت که خالی شدن باتری همیشه به معنای خراب بودن آن نیست؛ گاهی این موضوع به دلیل ایراد در دینام رخ می‌دهد که وظیفه‌ی شارژ کردن باتری را بر عهده دارد. در ادامه مهم‌ترین عوامل مؤثر در خرابی یا تخلیه شارژ باتری خودرو را معرفی می‌کنیم.
1. ضربه خوردن باتری
وارد شدن ضربه به باتری در اثر تصادف، یکی از دلایل رایج خرابی آن است. البته برخی افراد برای تعویض باتری مهارت لازم را ندارند، به همین دلیل هنگام تعویض به آن ضربه وارد می‌کنند که باعث خرابی و عمر کوتاه باتری می‌شود.
2. انتخاب اشتباه باتری
چنانچه باتری با ظرفیت نامناسب و اشتباه برای خودرو استفاده شود، احتمال خرابی و آسیب به آن بالا است. برای خرید باتری استاندارد نیاز است تا دفترچه راهنمای خودروی خود را مطالعه کنید.
3. تغییرات دمای هوا
تغییرات دمایی شدید، باعث اختلال در انفعالات شیمیایی طبیعی درون باتری می‌شود. به همین دلیل در فصل سرما، بیشتر خودروها با مشکل استارت نخوردن مواجه می‌شوند. البته گرمای شدید نیز باعث افزایش حجم بخار تولید شده در باتری می‌شود و بسیار خطرناک است.
4. روشن گذاشتن طولانی مدت خودرو یا سیستم‌های برقی آن
روشن گذاشتن خودرو و یا سیستم‌های برقی مانند، چراغ، کولر، ضبط و… باعث وارد شدن فشار مضاعف به باتری می‌شود و در نتیجه به آن آسیب می‌زند.
5. باقی ماندن بخار اسید درون باتری
چنانچه حفره درپوش باتری اسیدی مسدود شود، خروج بخار از درون باتری نیز قطع می‌شود که در نتیجه باعث دفرمه شدن شکل ظاهری و خرابی باتری می‌شود.
6. اتصال کوتاه در قطب‌های آن
اتصال کوتاه در قطب‌های باتری خیلی سریع آن را از کار می‌اندازد. خرابی یا کثیف بودن کلکتور سوئیچ استارت خودرو باعث این اتفاق می‌شود.
7. خوردگی و سولفاته شدن بست‌ها
اگر روی بست‌های فلزی باتری (جایی که کابل‌ها متصل می‌شوند) یک پودر سفید یا آبی‌رنگ شبیه به گچ مشاهده کردید، باتری سولفاته شده است. این خوردگی مانع از انتقال کامل جریان الکتریکی شده و می‌تواند باعث مشکلات شارژ و استارت شود.
8. ایراد در بست‌ها و پایه نگهدارنده باتری
معمولا در پی ضربه خودرن به باتری و گذر زمان، ممکن است پایه نگهدارنده آن دچار مشکل شود و یا بست‌ها شل شوند. این موارد در نهایت باعث خرابی باتری می‌شوند.
9. استفاده از سیستم صوتی غیراستاندارد
سیستم‌های صوتی غیراستاندارد و نامتعارف، مصرف برق بسیار بالایی دارند که باتری را تحت فشار قرار می‌دهند و در نتیجه باعث خرابی آن می‌شوند.
راه‌حل سریع رفع خرابی باتری ماشین
گاهی ممکن است باتری خودرو ناگهانی از کار بیفتد و شما را در موقعیتی قرار دهد که نیاز به یک راه‌حل فوری داشته باشید. در این شرایط، شناخت چند روش ساده و سریع می‌تواند کمک کند تا بدون نگرانی، خودرو را روشن کنید یا حداقل تا رسیدن به تعمیرکار مشکل را مدیریت کنید. البته در این مواقع می‌توانید از باطری سازی سیار در تهران کمک بگیرید.
|
مشکل ایجاد شده | علت احتمالی | راه‌حل |
|
شارژ نشدن باتری |
|
|
|
خرابی زودهنگام باتری |
|
|
|
نشت اسید از درپوش‌ها |
|
|
باتری به باتری کردن هنگام خرابی باتری ماشین
یکی از رایج‌ترین روش‌هایی که برای برطرف کردن مشکلات باتری خودرو استفاده می‌شود، باتری به باتری کردن است. اما چگونه باید این کار را انجام دهیم؟
- در ابتدا نیاز است، یک ماشین سالم را روبروی ماشینی که باتری خراب دارد قرار دهید.
- سپس تمام متعلقات برقی خودرو و سوئیچ را در حالت خاموش بگذارید.
- کابل‌های اتصال که دو سر قرمز و مشکی دارند را آماده کنید و باتری و ترمینال را پیدا کنید.(ترمینال‌ها رنگ قرمز و مشکی دارند و دارای علامت مثبت و منفی نیز هستند.)
- سپس باید گیره کابل قرمز را به ترمینال مثبت باتری دارای مشکل، متصل کنید و گیره مثبت کابل قرمز دیگر را به ترمینال مثبت باتری سالم، متصل کنید. گیره کابل مشکی را نیز به همین روش به ترمینال منفی وصل کنید.
- می‌توانید گیره کابل مشکی را به جای باتری خراب به یک قسمت فلزی رنگ نشده وصل کنید.
- در نهایت ماشین سالم را روشن کنید تا ماشین باتری خراب نیز شروع به کار کند.
20 نکته برای جلوگیری از خرابی باتری ماشین
باتری یکی از قطعات اصلی خودرو است که وظیفه تأمین انرژی برای استارت و برق‌رسانی به سیستم‌های مختلف را دارد. اگر به درستی از آن مراقبت نشود، می‌تواند شما را در بدترین زمان ممکن وسط خیابان یا جاده متوقف کند. با رعایت چند نکته ساده اما مهم، می‌توان عمر باتری را افزایش داد و از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری کرد.
1. عمر مفید باتری را جدی بگیرید
باتری‌ها معمولاً بین ۱۸ تا ۲۴ ماه عمر مفید دارند. اگر از این مدت گذشته است، احتمالا با مشکلات جدی مواجه خواهید شد.
2. چراغ نشانگر سلامت باتری را چک کنید
در باتری‌های اتمی یک چراغ کوچک وجود دارد که وضعیت شارژ و سلامت باتری را نشان می‌دهد. رنگ سبز سلامت کامل، رنگ مشکی یا زرد نیاز به شارژ و رنگ سفید پایان عمر باتری را نشان می‌دهد.
3. از اتصال کوتاه قطب‌ها خودداری کنید
حتی برای لحظه‌ای کوتاه با ابزار فلزی قطب مثبت و منفی را به یکدیگر متصل نکنید. این کار علاوه‌بر آسیب جدی، خطر انفجار نیز دارد.
4. مراقب شرایط محیطی باشید
گرما، رطوبت، لرزش و محکم نبودن باتری از شرایط محیطی هستند که می‌توانند باعث آسیب دیدن آن شوند.
5. شارژ استاندارد را رعایت کنید
باتری‌های اسیدی به صورت کند و تند شارژ می‌شوند. شارژ کند به صفحات سربی آسیب نمی‌رساند و ماندگاری بیشتری دارد.
6. انتخاب باتری اتمی
باتری‌های اتمی یا سیلد نیاز به نگهداری زیاد مانند اضافه کردن آب مقطر ندارند و نگهداری ساده‌تری دارند.
7. جلوگیری از خوابیدن باتری
اگر از خودرو بیش از 7 روز استفاده نمی‌کنید، بهتر است بست منفی باتری را جدا کنید تا باتری دشارژ نشود.
8. از شارژ بیش از حد جلوگیری کنید
شارژ بیش از حد توسط دینام معیوب، علت جوشیدن الکترولیت است که به صفحات باتری آسیب جدی می‌زند.
9. قطب‌های باتری را تمیز نگه دارید
رسوبات سفید یا آبی روی قطب‌ها باعث اختلال در انتقال برق می‌شود و باید به موقع تمیز شوند.
10. از روش تمیز کردن اصولی سولفاته استفاده کنید
برای استفاده از این روش از محلول آب گرم و جوش شیرین استفاده کنید. سپس با یک مسواک قطب‌ها را تمیز کنید. پس از تمیزکاری کمی وازلین یا گریس بزنید تا از رسوب مجدد جلوگیری شود.
11. بست‌ها را با آچار سفت کنید
محکم‌کاری با فشار یا ضربه می‌تواند به صفحات داخلی باتری آسیب بزند. از آچار مناسب استفاده کنید.
12. سطح الکترولیت را بررسی کنید
اگر باتری خودرو اسیدی باشد، سطح مایع الکترولیت باید 10 تا 15 میلی‌متر بالاتر از سطح صفحات سربی باشد.
13. فقط آب مقطر اضافه کنید
اگر سطح الکترولیت کاهش یافت، فقط آب مقطر اضافه کنید. اضافه کردن هر مایع دیگر به باتری باعث واکنش‌های شیمیایی مضر و خرابی می‌شود.
14. تمام خانه‌های باتری را بررسی کنید
هنگام بررسی سطح الکترولیت در باتری یا اضافه کردن آب مقطر به آن، تمام خانه‌ها را بررسی کنید.
15. حفره‌های درپوش باید باز باشند
اگر باتری خودرو اسیدی باشد، حفره‌های کوچکی روی درپوش‌ها وجود دارند که برای خروج گازهای حاصل از واکنش شیمیایی است. این حفره‌ها باید باز باشند زیرا مسدود بودن آن‌ها باعث انفجار باتری می‌شود.
18. کاهش ضربه و لرزش
یک تیوپ یا صفحه کائوچو را زیر باتری قرار دهید تا لرزش‌ها و ضربه‌های ناگهانی را تا حد زیادی جذب کند.
19. ترتیب صحیح جدا کردن کابل‌ها
برای جدا کردن: اول منفی، بعد مثبت
برای وصل کردن: اول مثبت، بعد منفی
20. بست قطب منفی را بیش از حد سفت نکنید
بست قطب منفی باید به اندازه‌ای محکم باشد که اتصال برقرار شود اما در مواقع اضطراری بتوان آن را به راحتی با دست جدا کرد.
چه زمانی باید باتری را تعویض کنیم؟
عمر مفید باتری 18 ال 24 ماه است و پس از این مدت برای تعویض باتری به فروشگاه‌های ارائه‌دهنده خدمات برق خودرو در تهران مراجعه کنید. در صورت مشاهده و بروز موارد زیر نیز تعویض باتری ضروری است:
- نیاز مکرر به شارژ داشته باشد.
- ولتاژ شارژ کمتر از 13.7 ولت باشد. (با موتور روشن)
- ولتاژ باتری کمتر از 12.4 ولت باشد. (با موتور خاموش)
- آسیب و یا تورم به بدنه باتری وجود داشته باشد.
سخن پایانی
به طور کلی باتری خودرو جزو قطعاتی است که احتمال خرابی بالایی دارد، اما با آگاهی از علائم خرابی و نگهداری صحیح، می‌توانید از مشکلات ناگهانی جلوگیری کرده و با اطمینان خاطر رانندگی کنید. فراموش نکنید که راننده باید این نکات را در رابطه با خودرو بداند تا در مواقع ضروری اطلاعات لازم را داشته باشد و بتواند اقدامات اولیه را انجام دهد.
سوالات متداول
عمر مفید باتری خودرو چقدر است؟
به طور میانگین عمر مفید یک باتری خودرو، بین 2 تا 3 سال است. این بازه به نوع باتری و شرایط آب و هوایی که خودرو در آن قرار دارد، وابسته است.
آیا باتری به باتری کردن به خودرو آسیب می‌زند؟
در صورت انجام درست باتری به باتری کردن، خودرو آسیب نمی‌بیند اما اتصال اشتباه کابل‌ها می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی و پرهزینه‌ای به کامپیوتر خودرو و سیستم برق و دینام هر دو خودرو وارد کند.
چه زمانی باید آب باتری را چک کرد؟
باتری‌های خشک نیازی به بررسی ندارند اما برای باتری‌های مایع، باید هر 3 ماه یک بار سطح آب باتری را بررسی کنید.